Πάνω από τους μισούς εργαζόμενους στην Ελλάδα εργάζονται περισσότερες ώρες από όσες προβλέπει η σύμβασή τους – και οι περισσότεροι από αυτούς δεν πληρώνονται για την υπερεργασία τους.
Τα στοιχεία της νέας έρευνας του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ (σσ: οι καρεκλοκένταυροι της οποίας στο πλαίσιο του εργατοπατερισμού μετά τα ευρήματα των εκθέσεων συνεχίζουν να… παρακολουθούν το φαινόμενο κάνοντας “συνδικαλιστικές” πλάτες στο καθεστώς της εκμετάλλευσης) αναφέρουν ότι το 52% δηλώνει υπερεργασία, ενώ το 65% όσων εργάζονται παραπάνω ώρες δεν αμείβεται καθόλου ή αμείβεται μερικώς. Οι διακρίσεις είναι εμφανείς ανά φύλο, ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, επαγγελματικό κλάδο και μέγεθος επιχείρησης, ενώ ανησυχητικά υψηλό είναι το ποσοστό όσων εργάζονται στον ελεύθερο χρόνο τους ή δεν έχουν πρόσβαση σε ευέλικτο ωράριο.
Οπως αναφέρεται «Στο Διάγραμμα 1 παρατηρούμε ότι το 52% των ερωτηθέντων δήλωσε πως εργάζεται επιπλέον ώρες από αυτές που ορίζει η σύμβαση εργασίας του. Το 15% δήλωσε πως εργάζεται επιπλέον μία έως 2 ώρες και το 14% επιπλέον 3 έως 5 ώρες την εβδομάδα. Μικρότερο (8%) είναι το ποσοστό εκείνων που δήλωσαν πως η εβδομαδιαία εργασία τους υπερέβαινε τις 6 με 8 ώρες, ενώ το 5% των ερωτηθέντων δήλωσε πως εργαζόταν επιπλέον 8 έως 10 ώρες την εβδομάδα και το 9% πάνω από 10 ώρες».
Σχετικά με την πολύ σημαντική διάσταση της ποιότητας της εργασίας που αφορά την αμοιβή της υπερεργασίας, σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες (49%) δήλωσαν ότι δεν αμείβονταν για τις επιπλέον ώρες εργασίας τους, ενώ το 16% λάμβανε μόνο ένα μέρος από την προβλεπόμενη επιπλέον αμοιβή. Δηλαδή το 65% των εργαζομένων δήλωσε είτε ότι δεν αμείβεται καθόλου είτε ότι αμείβεται μερικώς για την υπερεργασία του. Τη συνολική αμοιβή των επιπλέον ωρών εργασίας τους λάμβανε μόνο το 34% των ερωτώμενων του δείγματος.
Εξετάζοντας την έμφυλη διάσταση της διευθέτησης του χρόνου εργασίας το 63% των γυναικών του δείγματος δήλωσε ότι δεν εργαζόταν επιπλέον ώρες από αυτές που όριζε η σύμβασή του, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες ήταν 38%. Από τους άνδρες και τις γυναίκες που δήλωσαν πως οι ώρες εργασίας τους εβδομαδιαίως υπερέβαιναν τις προβλεπόμενες από τη σύμβαση εργασίας τους, το 16% των ανδρών και το 15% των γυναικών εργάζονταν επιπλέον μία με 2 ώρες, το 17% των ανδρών και το 10% των γυναικών εργάζονται επιπλέον από 3 έως 5 ώρες, το 11% των ανδρών και το 4% των γυναικών από 6 έως 8 ώρες, το 6% των ανδρών και το 2% των γυναικών από 8 έως 10 ώρες, ενώ το 12% των ανδρών και το 5% των γυναικών πάνω από 10 ώρες.
Αξιοσημείωτο είναι ότι από όσους δήλωσαν πως εργάζονταν επιπλέον ώρες από αυτές που όριζε η σύμβασή τους, σχεδόν οι μισοί και από τα δύο φύλα (48% των ανδρών και 50% των γυναικών) δεν λάμβαναν καμία επιπλέον αμοιβή. Το 18% των ανδρών και το 13% των γυναικών δήλωσαν ότι πληρώνονταν μόνο για ένα μέρος της επιπλέον εργασίας τους, ενώ το 33% των ανδρών και το 37% των γυναικών δήλωσαν ότι πληρώνονταν για το σύνολο των επιπλέον ωρών εργασίας τους.
Στην ηλικιακή ομάδα 17-34 ετών το 61% δήλωσε πως εβδομαδιαίως δεν εργαζόταν επιπλέον ώρες από αυτές όπου όριζε η σύμβαση εργασίας του, ενώ αντίστοιχη απάντηση έδωσαν το 44% των ερωτηθέντων ηλικίας 35-54 ετών και το 39% ηλικίας άνω των 55 ετών. Το 19% της ηλικιακής ομάδας άνω των 55 ετών δήλωσε ότι εργαζόταν μία με 2 ώρες επιπλέον την εβδομάδα, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τις ηλικιακές ομάδες 17-35 ετών και 35-54 ετών ήταν 14% και 15%. Παράλληλα, 3 με 5 ώρες επιπλέον την εβδομάδα εργάζονταν την περίοδο της έρευνας το 15% του δείγματος ηλικίας 35-54 ετών, το 16% ηλικίας άνω των 55 ετών και το 11% των νέων ηλικίας 17-34 ετών. Τα ποσοστά όσων υπερέβαιναν κατά 6 έως 8 ώρες την εβδομάδα το συμβατικό τους ωράριο ήταν 4% για την ηλικιακή ομάδα 17-34 ετών, 10% για την ηλικιακή ομάδα 35-54 ετών και 9% για τους άνω των 55 ετών. Πάνω από 10 ώρες από αυτές που ορίζονταν από την εργασιακή σύμβασή τους εργαζόταν το 5% των νέων 17-35 ετών, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τις ηλικιακές ομάδες 35-54 ετών και άνω των 55 ετών ήταν 10% και 12%.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον για την ποιότητα του εργασιακού περιβάλλοντος στη χώρα μας έχουν τα ευρήματα που αφορούν την αμοιβή της υπερεργασίας ανά ηλικιακή ομάδα. Στο Διάγραμμα 25 βλέπουμε ότι το 52% των ερωτηθέντων ηλικίας 35-54 ετών, το 50% ηλικίας άνω των 55 ετών και το 40% ηλικίας 17-34 ετών δήλωσαν ότι δεν πληρώνονταν για τις επιπλέον ώρες εργασίας τους. Το 16% των ηλικιακών ομάδων 17-34 ετών και 35-54 ετών και το 18% της ηλικιακής ομάδας άνω των 55 ετών δήλωσαν ότι πληρώνονταν μόνο για ένα μέρος από τις επιπλέον ώρες εργασίας τους.
Για το σύνολο των επιπλέον ωρών εργασίας αμείβονταν το 43% των ερωτηθέντων ηλικίας 17-34 ετών, ενώ τα σχετικά ποσοστά για την ηλικιακή ομάδα 35-54 ετών και άνω των 55 ετών ήταν 32% και 31% αντίστοιχα. Με άλλα λόγια, περισσότεροι από 2 στους 3 εργαζομένους των ηλικιακών ομάδων 35-54 ετών και άνω των 55 ετών δεν λάμβαναν τη νόμιμη αμοιβή που αντιστοιχούσε στην υπερεργασία τους.
Από το 52% των ερωτηθέντων που υπερεργάζεται:
- το 48% εργαζόταν στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο,
- το 50% σε δραστηριότητες παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης, καθώς και στη μεταποίηση,
- το 70% στις κατασκευές και
- το 44% στην ενημέρωση-επικοινωνία και σε δραστηριότητες σχετικές με την υγεία και την κοινωνική μέριμνα.
Σημειώνεται ότι το 68% των κατόχων μεταπτυχιακού ή διδακτορικού διπλώματος, το 50% εκείνων με πτυχίο ΑΕΙ/ΤΕΙ και εκείνων με τεχνική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, το 38% των αποφοίτων λυκείου και το 30% με εκπαίδευση έως και το γυμνάσιο, ανέφεραν ότι δεν αμείβονταν καθόλου για τις επιπλέον ώρες εργασίας τους. Είτε ότι δεν αμείβονταν καθόλου ή ότι αμείβονταν μόνο για ένα μέρος της υπερεργασίας τους δήλωσαν το 79% των εργαζομένων στην ενημέρωση-επικοινωνία, το 77% των εργαζομένων στην εκπαίδευση, το 77% των εργαζομένων σε επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες, το 65% των εργαζομένων σε δραστηριότητες σχετικές με την υγεία και την κοινωνική μέριμνα, το 65% των εργαζομένων στις κατασκευές, το 63% των εργαζομένων στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, καθώς και στην επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, το 57% των εργαζομένων στη μεταποίηση και το 65% των εργαζομένων σε δραστηριότητες παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης.
Την ίδια απάντηση έδωσαν το 60% των ερωτώμενων σε επιχειρήσεις που απασχολούσαν 1-9 άτομα, το 64% στις επιχειρήσεις 10-49 ατόμων, το 70% στις επιχειρήσεις 50-250 ατόμων και το 68% στις επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων.
Στο σύνολο του δείγματος το 25% δήλωσε ότι εργάστηκε στον ελεύθερο χρόνο του, για να ανταποκριθεί στις εργασιακές απαιτήσεις. Ομοίως απάντησαν το 29% των ανδρών και το 20% των γυναικών, το 38% με μεταπτυχιακό/διδακτορικό δίπλωμα, το 29% εκείνων με πτυχίο ΑΕΙ/ΤΕΙ, το 22% εκείνων με τεχνική κατάρτιση και επαγγελματική εκπαίδευση και το 18% των αποφοίτων λυκείου και όσων είχαν εκπαίδευση έως και το γυμνάσιο. Την ίδια απάντηση έδωσαν το 34% όσων εργάζονταν σε επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων, το 30% όσων εργάζονταν σε επιχειρήσεις 50-250 ατόμων, το 23% στις επιχειρήσεις των 10-50 ατόμων και το 17% στις επιχειρήσεις 1-9 ατόμων.
Τέλος, όσον αφορά την ευελιξία του ωραρίου εργασίας τους, δηλαδή τη δυνατότητα των εργαζομένων να πάρουν άδεια μερικών ωρών στη διάρκεια της εργάσιμης μέρας, για να διευθετήσουν προσωπικά ή οικογενειακά θέματά τους, που υποδηλώνει μια υγιή ισορροπία μεταξύ της προσωπικής και της επαγγελματικής τους ζωής, το 43% των ανδρών και το 50% των γυναικών ανέφεραν ότι μπορούσαν να πάρουν τέτοιου είδους άδεια ελάχιστες φορές ή μόνο σε περιπτώσεις μεγάλης ανάγκης. Το ίδιο δήλωσαν το 47% της ηλικιακής ομάδας 17-34 ετών, το 45% της ηλικιακής ομάδας 35-54 ετών και το 41% ηλικίας άνω των 55 ετών. Επίσης, το 49% εκείνων που εργάζονταν σε επιχειρήσεις που απασχολούσαν 1-9 άτομα, το 48% στις επιχειρήσεις που απασχολούσαν 10-19 άτομα, το 23% στις επιχειρήσεις που απασχολούσαν 50-250 άτομα και το 13% στις επιχειρήσεις άνω των 250 ατόμων.
Πηγή: www.diaforetiko.gr
